“Αλυσίδα Κοινοποιήσεων”. Μια (αιώνια) Προκήρυξη

Κοινό-Ποίηση

Μόλις συνειδητοποιώ ότι ο όρος “Αλυσίδα Κοινοποιήσεων” για να περιγράψει τον αγγλικό “Blockchain” είναι εύστοχος και απο ετυμολογική σκοπιά.”Ποιώ” δηλαδή κατασκευάζω.Η ποίηση εν προκειμένω ειδομένη ώς κατασκευή. Και “Κοινό”, δηλαδή ένα σύνολο ανθρώπων,μία κοινότητα δηλαδή. Η κοινοποίηση λοιπόν είναι μια κατασκευή ενός συνόλου ανθρώπων. Προφανώς το σύνολο των ανθρώπων αυτών συμμερίζονται μία κοινή ιδιότητα και για αυτόν ακριβώς τον λόγο σχηματίζουν ένα σύνολο. Μία κοινή ιδιότητα μπορεί να είναι και μία πληροφορία. Όταν τα παλιά τα χρόνια έβγαινε ο ντελάλης και διαλαλούσε ένα νέο, μία κοινότητα ανθρώπων αποκτούσε μια κοινή ιδιότητα. Γινόντουσαν μέτοχοι αυτού του νέου. Η κοινοποίηση είναι συμμετοχή με άλλα λόγια. Απο την συμμετοχή, ας πάμε τώρα στην μετοχή.

Bitcoin. Η πρώτη αλυσίδα κοινοποιήσεων

Εγώ όταν ακούω “μετοχή”, το μυαλό μου πάει στο χρηματιστήριο. Η πρώτη ιστορικά, εφαρμογή της τεχνολογίας “Αλυσίδα Κοινοποιήσεων” (διότι περί τεχνολογίας πρόκειται, όπως η χρησιμοποίηση της φωτιάς από το ανθρώπινο είδος, ή το τρανσίστορ”), αποτέλεσε το ψηφιακό νόμισμα με το όνομα “Bitcoin”. Δημιουργία ενός αγνώστου άντρα, γυναίκα, ή σύνολο ανθρώπων (άγνωστο ακόμα)  με το κωδικό όνομα “Satoshi Nakamoto”, όπου τον Οκτώβριο του 2008, δέκα χρόνια και ένα μήνα πριν από την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, κοινοποίησε μιά εργασία του στο διαδίκτυο με τίτλο “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Στην εργασία αυτή προτεινόταν μια λύση σε ένα διάσημο πρόβλημα των μαθηματικών με εφαρμογή της λύσης αυτής στον χρηματοοικονομικό τομέα. Ήταν δυνατόν μία κοινότητα ανθρώπων να κτίσουν ένα δίκτυο από υπολογιστές και μέσω του δικτύου αυτού να εκτελούν χρηματοοικονομικές συναλλαγές μεταξύ τους με μαθηματικώς αποδεδειγμένη ασφάλεια διαφύλαξης των περιουσιών τους (τουλάχιστον όποιο ποσοστό των περιουσιών τους είχαν αποφασίσει να επενδύσουν αγοράζοντας νομίσματα αυτου του καινούργιου χρηματοοικονομικού συστήματος συναλλαγών, τα λεγόμενα Bitcoin εν προκειμένω), και ταυτόχρονα να μην υπάρχει κεντρική εξουσία που να μπορεί να επέμβει με οποιοδήποτε τρόπο θα ήθελε, στους κανονισμούς οι οποίοι διέπουν την πραγματοποίηση ή όχι όλων αυτών των συναλλαγών, κανονισμοί που σχεδιάστηκαν από τον προγραμματιστή του πρωτοκόλλου αυτού, συναλλαγών.

Αποκλειστικοί υπεύθυνοι και επιφορτισμένοι με τις εργασίες για την διατήρηση στην ζωή του δικτύου αυτού είναι οι διαχειριστές του δικτύου, θεματοφύλακες της εύρυθμης και ασφαλής λειτουργία του. Εκτός από τους διαχειριστές, το δίκτυο μπορεί και χρησιμοποιείται και από απλούς χρήστες.

Την διαφορά των δύο αυτών ρόλων δεν θα περιγράψουμε εδώ. Μία από τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που αναδύονται ήδη με τα δεδομένα αυτά, βλέπουμε να συμβαίνει στις τράπεζες. Αλλάζει ριζικά ο ρόλος της έννοιας “τράπεζα” καταρχάς. Τράπεζα καλούσαν τον τύπο εκείνο που είχε στήσει ένα πάγκο, ένα τραπέζι, μία τράπεζα εν ολίγοις, εκεί στα χρόνια της Αναγέννησης, και οπου ο τύπος αυτός αν είχε κάτι που δεν είχε κανένας άλλος, ήταν τα στοιχεία του ποιός έχει τί, ποιός έδωσε σε ποιόν κτλ. (όπως και στην αρχαία Αίγυπτο μόνο το Ιερατείο είχε πρόσβαση στις πληροφορίες που αφορούσαν την επαναστατική τεχνολογία της εποχής εκείνης, της Γραφής). Με την τεχνολογία “Αλυσίδα Κοινοποιήσεων” μπαίνουμε σε μια εποχή όπου οι τράπεζες υπό την έννοια που μόλις περιγράψαμε, δηλαδή του ποιός είναι ο κάτοχος του τραπεζικού χαρτοφυλακίου (ledger), είναι όλοι όσοι χρησιμοποιούν το πρωτόκολλο αυτό συναλλαγών, οι “πελάτες” εν προκειμένω. Αν αρχίσουμε να αναλογιζόμαστε τις πιθανές εφαρμογές της τεχνολογίας “Αλυσίδα Κοινοποιήσεων” όπως ενδεικτικά θα αναφέρουμε, σε τομείς όπως καταμέτρηση ψήφων, διαφύλαξη ιστορικών, πολιτιστικών, δημοσιονομικών κ.α. αρχείων, πιστοποίηση προϊόντων και υπηρεσιών, ειδησεογραφική διαφάνεια(π.χ. η περίπτωση CIVIL), τότε ίσως και να αρχίσουμε να συνειδητοποιούμε την αξία αυτής της καινούργιας ανακάλυψης της ανθρωπότητας.

Θα μπορούσαμε στο παρόν άρθρο να εισχωρήσουμε και στις λεπτομέρειες του πως λειτουργεί μια Αλυσίδα Κοινοποιήσεων. Επειδή αυτό όμως αποκλίνει από τον σκοπό αυτού του άρθρου, δεν θα το κάνουμε. Για όποιον θέλει περισσότερες πληροφορίες για τα τεχνικά χαρακτηριστικά μιας Αλυσίδας Κοινοποιήσεων, υπάρχει ειδική ενότητα του ιστότοπού  μας, στην οποία αναφερόμαστε σε όλα αυτά. Μεταξύ άλλων στην ενότητα αυτή αποσαφηνίζονται έννοιες όπως “εξόρυξη” (“mining”), “πρωτόκολλο συναίνεσης” (“consensus protocol”), “κόμβοι” (“nodes”), “ιδιωτικός κλειδάριθμος” (“private key”), “συνάρτηση κατατεμαχισμού” (“hash function”), “αποκεντροποίηση” (decentralization”), “Αρχική Ψηφιακή Μετοχοποίηση” (Initial Coin Offering”) κ.α.

Αλυσίδα

Ο πρώτος όρος της Ελληνικής έκφρασης που προτείνεται για το Blockchain είναι η “Αλυσίδα”. Είναι ίδιος με το δεύτερο συνθετικό της αγγλικής λέξης, ήτοι το “chain”. Αλυσίδα από μπλοκ λοιπόν, κυριολεκτικά θα μεταφραζόταν ο αγγλικός όρος “Blockchain”. Tί είναι όμως ένα μπλοκ και τι σημαίνει αλυσίδα από μπλοκ;

Το μπλοκ δεν είναι τίποτ’άλλο παρά ένα σύνολο δεδομένων. Ένα μπλοκ ενταγμένο σε μία αλυσίδα κοινοποιήσεων, είναι ένα μπλοκ κοινοποιημένο στην διαδικτυακή κοινότητα με χωρίς την δυνατότητα αναίρεσης της πράξης κοινοποίησής του. Τα δεδομένα που περιέχονται στο μπλοκ αυτό θα αποτελούν κοινό κτήμα των χρηστών που συμμετέχουν στην διατήρηση της λειτουργίας της αλυσίδας κοινοποιήσεων,καθώς και στην διάθεση όποιου άλλου ενδιαφερομένου (εφόσον και οι διαχειριστές του δικτύου έχουν συμφωνήσει και στην ιδιότητα αυτή της αλυσίδας τους, της διαφάνειάς της δηλαδή). Τα δεδομένα ενός μπλοκ συν-τοποθετούνται σε μία διάταξη με αρχή-μέση-τέλος. Η αρχή του κάθε μπλοκ περιέχει το διαπιστευτήριο σύνδεσής του με όλη την προηγούμενη αλυσίδα από μπλοκ, το λεγόμενο κρυπτογραφικό του αποτύπωμα (cryptographic hash) καθώς επίσης και μία “σφραγίδα” που αναφέρει την ημερομηνία και ώρα δημιουργίας του εν λόγω μπλοκ (timestamp). Το υπόλοιπο σώμα του μπλοκ (κυρίως σώμα) έχει δεδομένα που δεν σχετίζονται με την λειτουργικότητα του μπλοκ. Στην περίπτωση της αλυσίδας του ψηφιακού νομίσματος Bitcoin, τα δεδομένα αυτά αναφέρονται σε χρηματικές συναλλαγές μεταξύ των χρηστών (και όχι των διαχειριστών όπως θα διασαφηνίσουμε και σε λίγο) της αλυσίδας. Σε άλλες αλυσίδες όπως αυτή που αποδέχεται ώς γενικό ισοδύναμό της, το ψηφιακό νόμισμα με την ονομασία Ethereum, τα δεδομένα μπορούν να αναφέρονται τόσο σε οικονομικές συναλλαγές (και μάλιστα με την ιδιότητα να είναι εκτελέσιμες μόνο με την ικανοποίηση ή όχι συγκεκριμένων όρων, συνθηκών και προϋποθέσεων, τα λεγόμενα “έξυπνα συμβόλαια” (smart contracts)), αλλά επίσης και σε κωδικοποιημένα προγράμματα (μην ξεχνάμε ότι ένα πρόγραμμα, μια εφαρμογή με άλλα λόγια δεν είναι και αυτό τίποτα άλλο από ένα σύνολο δεδομένων), υπεύθυνα για την δημιουργία νέων αλυσίδων κοινοποιήσεων. Κάτι σαν το παιχνίδι με τα τουβλάκια της Lego, με το οποίο μπορείς να “χτίσεις” νέα παιχνίδια. And the rabbit hole goes even deeper…

Έξοδος

Το παρόν άρθρο αποτελεί μια πρόχειρη (ο χρόνος δεν θα είναι ποτέ αρκετός) προσπάθεια κλήσης σε συμ-μετοχή όλων των ελεύθερα σκεπτόμενων ανθρώπων στην νέα πραγματικότητα που αναδύεται και ταυτόχρονα διακυβεύεται με την έλευση της τεχνολογίας “Αλυσίδα Κοινοποιήσεων” . Από ότι φαίνεται βρισκόμαστε σε μια κομβική στιγμή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μπορούμε όλοι να συνεισφέρουμε στην δημιουργία ενός αποκεντρωμένου, δημοκρατικού, απολύτως ασφαλούς, συστήματος διαχείρισης αξιών. Η καλύτερα, απεικόνισης αξιών. Γιατί η πραγματική αξία των αγαθών της ζωής δεν βρίσκεται σε κανένα νόμισμα. Εξ’ού και το όνομά του. Νόμισμα. Στο οποιοδήποτε λοιπόν νόμισμα, βρίσκεται μοναχά η απεικόνιση της αξίας ενός αγαθού. Όσοι από εμάς επιδιώκουμε να ζήσουμε σαν άνθρωποι αλλά ταυτόχρονα να βοηθήσουμε και τους συνανθρώπους μας να πετύχουν το ίδιο, μόλις αποκτήσαμε ευθύνη εκτός από γνώση. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. Εμπλακείτε. Αποκτήστε άποψη. Μοιραστείτε. Και παρακαλώ, δια-δώστε. #fragagou   Blogchains.org